Brandstof is verkrijgbaar in vaste, vloeibare en gasvormige vorm en voor alle vormen geldt dat ze in verschillende soorten en prijsklassen
aangeboden worden. De afweging welke je dus zult moeten maken, bij aanschaf van een nieuwe brander, is een voor jou acceptabele mix van Risico,
Verkrijgbaarheid, Kosten en Rendement.
In onderstaande tabel vind je een overzicht van brandstoffen, de weergave is de basis-brandstof. Vaak worden brandstoffen gemengd om een beter
resultaat te krijgen. De merknamen zullen dus géén zuivere vorm aanbieden.
|
Brandstof |
Merk |
Verkrijgbaar |
Kosten |
Rendement |
Opmerking |
Hexamine |
Esbit |
Redelijk |
Laag |
Midden30.0 MJ/kg |
Giftig |
Alcohol |
Spiritus |
Goed |
Laag |
Laag18×109 J/m3 |
nvt |
Petroleum |
Coleman |
Goed |
Midden |
Hoog32×109 J/m3 |
Voorverwarmen*Kunststof* |
Kerosine |
Primus |
Redelijk |
Midden |
Hoog45×109 J/m3 |
Voorverwarmen*Vuile verbranding* |
Benzine |
nvt |
Goed |
Midden |
Hoog33×109 J/m3 |
Vuile verbranding* |
Butaan |
nvt |
Slecht |
Hoog |
Midden120.7×106 J/m3 |
Slechte prestatiesbij koud weer |
Propaan |
nvt |
NL Goed |
Hoog |
Midden93.8×106 J/m3 |
nvt |
But-Pro |
Camp.Gaz |
NL Goed |
Hoog |
Midden |
nvt |
Aardgas |
nvt |
NL Goed |
Hoog |
Midden32×106 J/m3 |
huisaansluiting |
Voorverwarmen* |
Brandstof dient voorverwarmd te worden.Kerosine: Voorverwarming met 2de brandstof |
Kunststof* |
Brandstof is agressief op kunststoffen (rugzak) |
|
|
Hexamine |
Hexamine is een gemaakte brandstof. De kunstmatige bereiding gebeurd door formaline (37% formaldehyde opgelost in water) een reactie
aan te laten gaan met ammoniak. Door indamping worden de kristallen verkregen welke de basis vormen voor de blokjes.
Door verbranding vallen de blokjes geleidelijk aan weer uiteen in hun basiselementen waarbij oxides en cyanides vrij kunnen komen. Inname
kan dan ook leiden tot misselijkheid, braken en gastro-intestinale stoornissen. Voedsel bereidje dus altijd in een pan of pot.
Hexamine is een krachtige brandstof (30.0 MJ/kg) welke niet regelbaar gemaakt kan worden. Met name bedoeld om, in een kort tijdsbestek,
iets op te warmen. Hexamine wordt om deze reden, het lichte gewicht en geen noodzaak van een brander vaak in het leger gebruikt.
Leuk om te weten: "De reactie met salpeterzuur en ammoniumnitraat leidt tot vorming van Cyclotrimethyleentrinitroamine." een explosieve stof
welke ook bekend staat als RDX |
|
Alcohol |
Zoals iedereen weet, brand pure alcohol best goed. Maar alcohol is ook drinkbaar en duur (dit laatste vaak door opgelegde accijns, met dank aan
onze overheid). Door alcohol te "denatureren" mengen met methanol, braakmiddel en kleurstof wordt een brandstof verkregen waarover geen
consumptie-accijns betaald hoeft te worden. We spreken dan over Spiritus. De verbrandingswaarde is 18 × 109 J/m3
De naam spiritus is latijn voor "geest" wat op de snelle verdamping duid.
De brander is niets meer dan een stalen bakje gevuld met staalwol waarbij de luchttoevoer kan worden getemperd. De staalwol heeft naar mijn
idee een condenserende werking wat een geleidelijkere verbranding tot gevolg heeft. Dit laatste kan ook worden bereikt door een kleine pannendeksel
te vullen met zout en hier vanuit de spiritus te verbranden. (deksel kun je nadien weg gooien) |
|
Petroleum / benzine /Kerosine |
Petroleum is de huishoudnaam voor stookolie, een fractie (afscheiding) van aardolie net als smeerolie, benzine en kerosine. Het verbranden
gebeurd in een brandersysteem wat onder druk gebracht moet worden en in sommige gevallen voorverwarming vereist. Persoonlijk vindt ik het maar
vieze dingen.
Brandstof bewaar je bij voorkeur in een appart goed afsluitbaar reservoir. Zo kan deze brandstof zeer aggressief zijn tegen kunststoffen zoals
de waterwerende laag in je rugzak, regenkleding etc. |
|
Gas |
In voorgaande heb ik reeds benamingen als Aardgas, Propaan en Butaan gebruikt maar wat is nu eigenlijk het verschil. Om nu geen moeilijke
termen te gaan gebruiken een eenvoudige uitleg.
Je hebt Aardgas (een, in vergelijk dik, gas wat wordt opgepompt als grondstof) en LPG-vormen (LPG is Liquefied Petroleum Gas ofwel vloeibaar
gemaakte petroleumgas, een nevenproduct van aardolie) De gebruikte gassen bij de LPG-vormen zijn Butaan en Propaan. Met benoembaar verschil dat
Butaan zal bevriezen rond het nul-punt en dat Propaan bruikbaar zal zijn tot ongeveer ?40 graden Celsius.
Belangrijk: In het zonnige zuiden vind je over het algemeen Butaan. Dit heeft een belangrijke reden. Bij 30 graden heeft zuiver Butaan een
dampspanning van maar 2 atmosfeer (atm.), Bij zuiver Propaan is dit het 5-voudige (10 atm.). Bij temperaturen van 50 graden kan dit oplopen tot
respectievelijk 4 atm. En 17atm. De gasflessen hoeven dan niet zo zwaar te worden uitgevoerd. Voor al onze fantasten die LPG gaan halen in een
Propaanfles. Je speel met veiligheid van jezelf en die van je jeugdleden.
Bij Butaan gevulde flessen heb je een zwaarder uitgevoerde fles en een regelaar (volgt) voor Butaangas nodig. |
|
Eenheid |
Je keuze voor een brandstof wordt met mede bepaald door verkrijgbaarheid en de apparatuur welke je wilt gaan gebruiken. Zowel voor vloeibare
als voor gasvormige brandstoffen zijn diverse toepassing bekend. (Te denken aan lampen en branders.) Hierin zit natuurlijk verschil in
kwaliteit maar ook in aansluiting. Mijn favoriete brandstof (Gas) is verkrijgbaar in diverse opslag en koppelingsmogelijkheden.
Maar mocht je een assortiment met Gas op gaan bouwen. Bedenk dan dat je er verstandig aan doet naar één koppelkingsmogelijkheid te streven.
Dit voorkomt een assortiment aan verschillende gasflessen.
Je reisdoel kan ook bepalend zijn voor je branderkeuze. Zo waren enkele jaren geleden, in Zweden, alleen alcoholbranders toegestaan.
|
|
Regelaars en slangen |
In gasflessen wordt gas, in vloeibare vorm, opgeslagen. De druk in een gasfles wordt bepaald door de temperatuur van de omgeving en is dus niet
altijd gelijk.
Doordat na openen van een gasfles de omgevingstemperatuur gebruikt wordt om het vloeibare gas, gasvormig te krijgen varieert de druk ook
nog eens. Een regelaar is niets meer dan een rubber welke er voor zorgt dat de gasdruk naar een verbruikstoestel constant is.
De apparatuur die aangesloten kan worden op blikjes heeft ingebouwde regelaars.
Wanneer de gasdruk varieert zul je variërend gasmengsel aangeleverd krijgen en dus géén constante vlam. Wat je kookprestaties zal beïnvloeden.
Gasdrukregelaars hebben over het algemeen een levensduur van ongeveer 10 jaar.
Iedereen binnen scouting kent ze, gasslangen. De zwarte zijn voor Butaan en aardgas, de oranje slangen zijn specifiek voor Propaan.
Gasslang is relatief goedkoop als je kijkt wat er allemaal fout kan gaan en om deze reden dien je ze dan ook tijdig te vervangen. Zwarte slangen
iedere 2 jaar en oranje om de 3 a 4 jaar. Als richtlijn dien je ook aan te houden dat de slang een maximale lengte mag hebben van 1 meter.
Controleer de slangen wel altijd voor en na gebruik op droogtescheuren, brandplekken of andere beschadigingen. Zeker waar ze bevestigd zijn aan
apparaten zul je beschadigingen vinden.
Zet de slangen ook altijd weerszijde vast met een slangenklem om door de aanwezige drukken afschieten te voorkomen. |
|
|